Kütahya

Kütahya

Korunan tarihi dokusu, doğal zenginlikleri ve yaşayan folklorik değerleriyle Kütahya özellikli İllerimizden biridir.

Ege Bölgesinin İç Batı Anadolu bölümünde, Yukarı Sakarya ve Güney Marmara bölümlerinin kavşağında yer alan Kütahya, kuzeyden ve kuzeybatıdan Bursa, kuzeydoğudan Bilecik, doğudan Eskişehir, güneydoğudan Afyonkarahisar, güneyden Uşak, güneybatıdan Manisa, batıdan ise Balıkesir illeri ile çevrilidir.
Yüzölçümü 11.977 km²dir.
Deniz seviyesinden yüksekliği 969 m.dir.
İlin 12 ilçesi vardır; Altıntaş, Aslanapa, Çavdarhisar, Domaniç, Dumlupınar, Emet, Gediz, Hisarcık, Pazarlar, Simav, Şaphane ve Tavşanlı’dır.

TARİHÇESİ

Hayme Ana TürbesiHayme Ana, geleneğe göre Ertuğrul Gazi’nin annesi, Osman Gazi’nin ninesi Güdüz Alp’in ise hanımıdır. Türbesi Domaniç ilçemize bağlı Çarşamba Köyü’ndedir. Hayme Ana Oğuzların Bozok kolunun (Gün Han’ın oğullarından) Kayı Boyuna mensup bir TürkmeHayme Ana, geleneğe göre Ertuğrul Gazi’nin annesi, Osman Gazi’ninninesi Güdüz Alp’in ise hanımıdır.

Türbesi Domaniç ilçemize bağlı Çarşamba Köyü’ndedir. Hayme Ana Oğuzların Bozok kolunun (Gün Han’ın oğullarından) Kayı
Boyuna mensup bir Türkmen (Yörük) kızıdır. Kayı Boyu önce Ankara’nın batısındaki Karacadağ yöresine yerleşmiştir.(Ankara’nın batısındaki Haymana ilçesi adını bu hanımdan almıştır.)

Osmanlı Obasının Söğüt ve Domaniç’e yerleşmesiyle belli bir dönem devlet idaresini eline aldığından ve devletin kuruluşunda oynadığı hayati rol sebebiyle “DEVLET ANA” olarak anılmıştır. 1250 li yıllarda aşiret reisliğinin Hayme Ana’ya ait olduğu söylenmektedir.

Yine bir yayla mevsiminde (muhtenelen Eylül ayında) Hayme Ana Hakkın rahmetine kavuşmuş, Çarşamba Köyü’nde tepenin üstündeki yaylayı gören kısmına gömülmüştür. Hayme Ana’nın vefatından sonra, gömüldüğü yerin etrafı duvarlarla çevrilmiştir. II. Abdülhamit devrinde, Çarşambalı bir köylü evinde sakladığı dedesinden kalma deri üzerine yazılmış bir vesikayı köye gelen birine okutur. Vesikanın Hayme Ana’ya ait olduğu ortaya çıkar. Görevli İstanbul’a giderek Yıldız Sarayı’na varır ve vesikayı padişaha ulaştırır. II.Abdülhamit vesikayı inceletip bir heyeti buraya gönderir. Büyük ninesi Hayme ‘ın kabrini buldurarak üzerine bir türbe ve külliye yaptırır.

Antik Tarihi

Kütahya (Latince: Cotyaeum), İçbatı Anadolu Bölümü’nde Kütahya ilinin merkezi şehirdir.

Eski kaynaklara, sikke ve yazıtlara göre Kütahya’nın antik dönemdeki adı “Kotiaeion” (Cotiaeion)’dur. Ünlü Antik Çağ coğrafyacısıStrabon bu adın, “Kotys’in Kenti” anlamına geldiğini belirtmektedir. Kotys, Trakya’da yaşayan Odrisler’den olup, Romalılar’ın M.S. 38’de Anadolu’ya gönderdiği bir komutanın adıdır. Kütahya Müzesi’nde bulunan bir sikkede bu ad “Koti” olarak geçmektedir. Kütahya adı, eskisine benzetilerek Türkler tarafından verilmiştir. Şehrin nüfusu 2013 yılına göre 249.558’dir.1927’de 17.000 olan nüfusu, 1990’da 131.000’e, 2000’de 167.000’e, 2008’de 213.000’e 2010’da 235.000’e çıkmıştır. Kent’in Günümüzde ki belli başlı görülmesi gerekli yerleri Kütahya Kalesi, Cumhuriyet Caddesi (Yeni adı Sevgi Yolu) Kentin merkezinde bulunan simgesi haline gelmiş çiniden yapılmış olan Vazo ve tarihi Germiyan Konağı, Saat Kulesi, Zafertepe Anıtı, Hükümet Konağı, Frig Vadileridir.

Kütahya 5.000 senelik bir tarihe sahiptir. Bundan önce Kütahya’da yaşamiş olan milletler şunlardır:

Hititler
Frigya´lar
Farslar
Makedonyalılar
Romalılar
Doğu Roma İmparatorluğu
Anadolu Selçuklu Devleti
Osmanlı İmparatorluğu
Kütahya Kalesi

Kütahya Kalesi çevresi yaklaşık 3.500 m’dir. Yetmiş burcu vardır. Kale, üç bölümden meydana gelir. İç hisar, yukarı ve aşağı kalelerden sonra yapılmıştır. Asıl kalenin eteğindedir. İç hisara iki kapıdan geçilerek girilir. Yukarı kale (bir adı da Asıl kale) doğusunda iki kapı vardır. Biri yıkık durumdadır. İç kale, Yukarı kalenin içinde ve batısındadır. Burada bir mescid, iki ambar, sarnıçlarmuhafız daireleri ve askerî koğuşlar vardı ve çevresi 800 m kadardı. Evliya Çelebi kalenin birara hapishane olarak kullanıldığını yazar.

Çinili Camii

1973 yılı yapımı olan camii, iki katlı olup içi ve dışı tamamen çinilerle kaplıdır. Orta asya Türk mimarisi örnek alınarak yapılan camii, tek kubbeli ve sekizgen biçimli yapısı ile dikkat çekicidir.
Kubbenin içi hat sanatı örnekleriyle süslenmiştir. Dünyada ve Türkiye’ de bir benzeri olmayan camii, Kütahya şehrine pek çok hizmeti geçmiş meşhur Ressam Ahmet YAKUPOĞLU’nun Kütahya kültür ve sanat koleksiyonuna kattığı orijinal ve müstesna bir eserdir.